Mọi người thường nghĩ chỉ có nguy cơ lây bệnh dại nếu bị chó, mèo hoặc các động vật mang virus dại cắn, nhưng chỉ cần bị các động vật mang virus bệnh dại cào và nếu không được tiêm ngừa thì nguy cơ tử vong cũng rất cao.
Mọi người thường nghĩ chỉ có nguy cơ lây bệnh dại nếu bị chó, mèo hoặc các động vật mang virus dại cắn, nhưng chỉ cần bị các động vật mang virus bệnh dại cào và nếu không được tiêm ngừa thì nguy cơ tử vong cũng rất cao.
Khi bạn bị cắn hoặc xước da bởi chó, mèo hoặc bất kỳ động vật nào, đặc biệt là khi có sự nghi ngờ về khả năng nhiễm bệnh dại của động vật đó, thì bạn cần tiêm phòng dại.
Dại (rabies) là một bệnh truyền nhiễm gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Dại có thể tồn tại trong nước bọt, nước miệng, và nhiều mô khác của động vật bị nhiễm. Do đó, một vết cắn hoặc xước da có thể là nguồn lây truyền dại.
Ngoài ra, nên tiêm phòng dại ngay khi bạn bị cắn bởi động vật hoang dã như sói, gấu, lửng, hoặc cầy, bất kể có dấu hiệu dại hay không bởi bạn sẽ không thể biết được tình hình sức khỏe của động vật đó. Hay khi động vật cắn bạn và sau đó biểu hiện dấu hiệu nghi ngờ về nhiễm bệnh dại, chẳng hạn như thay đổi thái độ, hành vi lạ lẫm, hay sự thay đổi về sức khỏe.
Việc tiêm phòng dại càng sớm càng tốt, thường trong vòng 48 giờ sau sự việc. Nếu bạn bị cắn, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc đến trung tâm y tế để được tư vấn và thực hiện tiêm phòng dại theo hướng dẫn của chuyên gia y tế.
Xem thêm: 3 cách xử lý khi bị chó mèo cắn để phòng tránh bệnh dại ai cũng cần lưu ý
Nguyên tắc tiêm vacxin phòng dại áp dụng 1 trong 2 phác đồ tiêm bắp hoặc phác đồ tiêm trong da và mũi đầu tiên cần được tiêm sớm nhất có thể ngay sau khi phơi nhiễm.
Tiêm bắp: dự phòng vào các ngày 0, 3, 7, 14 và 28 với liều 0.5ml x 5 liều/đợt.
Tiêm trong da: dự phòng vào các ngày thứ 0, 3 và 7 với liều liều 0.1ml x 8 liều/đợt điều trị.
Những người có nguy cơ cao phơi nhiễm với vi rút dại như bác sĩ thú y, kỹ thuật viên xét nghiệm, người thường xuyên tiếp xúc với chó mèo và khách du lịch đến những nơi lưu hành bệnh dại.
Vacxin sẽ chỉ được tiêm nhắc lại theo định kỳ áp dụng cho những người do công việc thường xuyên có nguy cơ tiếp xúc với vi rút dại và khi nồng độ kháng thể dại trong cơ thể ở mức dưới 0,5UI/ml sẽ phải tiêm nhắc lại.
Nếu bạn gặp tình huống liên quan đến tiêm phòng dại, hãy luôn tìm sự tư vấn và hỗ trợ từ chuyên gia y tế hoặc trung tâm y tế địa phương. Điều này giúp đảm bảo bạn nhận được quy trình tiêm phòng dại đúng cách và hiệu quả.
Bảng giá tiêm phòng dại khi bị cắn bởi chó, mèo là một thông tin quan trọng và cần thiết cho mọi người. Việc tiêm phòng dại kịp thời và đúng cách có thể ngăn ngừng sự phát triển của bệnh và cứu sống. Hãy thường xuyên cập nhật bảng giá và tìm hiểu về các địa điểm tiêm phòng dại gần bạn, để bạn và gia đình luôn an toàn khỏi bệnh dại. Đừng ngần ngại hỏi một chuyên gia y tế nếu bạn cần thêm thông tin hoặc tư vấn.
Theo dõi HENO để có thêm những thông tin hữu ích ngay hôm nay nhé!
TS.BS Nguyễn Thị Thanh Hương, Trưởng Văn phòng chương trình dại, Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương
Theo TS. BS. Nguyễn Thị Thanh Hương, Trưởng Văn phòng chương trình dại, Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương, tiêm vaccine phòng dại là cách duy nhất để thoát khỏi căn bệnh nguy hiểm chết người này.
Bệnh dại lây truyền từ động vật sang người chủ yếu thông qua việc bị chó mèo cắn, cào, liếm hoặc tiếp xúc như chăm nuôi con vật bị dại.
Nhiều người có tâm lý chủ quan coi nhẹ vấn đề khi bị mèo cào. Tuy nhiên khoa học đã ghi nhận bệnh dại có thể truyền qua vết cào xước của mèo. Tuyến nước bọt làm lây lan bệnh dại từ con vật này sang con vật khác cũng như con người. Những vết cào xước của mèo bị dại lên người sẽ rất nguy hiểm, vì mèo thường có thói quen liếm móng vuốt của chúng.
Thời gian ủ bệnh của virus dại trong cơ thể người kể từ thời điểm bị tấn công có thể trong khoảng từ 5 ngày cho tới hơn 1 năm, mặc dù thời gian ủ bệnh trung bình khoảng 2 - 3 tháng.
100% trường hợp đã bị lên cơn dại sẽ dẫn đến tử vong, không có thuốc nào có thể cứu chữa được. Bởi vậy, cần sử dụng vaccine phòng dại càng sớm càng tốt ngay sau khi bị cắn để tạo miễn dịch chủ động giúp cơ thể ngăn chặn virus dại tấn công hệ thần kinh trung ương.
Có thể nói, vaccine phòng dại ra đời là bước tiến nhảy vọt của y học hiện đại cứu sống hàng triệu người trên thế giới thoát khỏi tử vong do bệnh dại.
TS.BS Nguyễn Thị Thanh Hương cho biết, vaccine phòng dại tế bào thế hệ mới áp dụng tiêm phòng như các loại vaccine dịch vụ khác, tức là người dân hoàn toàn có thể tiêm phòng trước phơi nhiễm (chưa bị chó, mèo cắn). Đặc biệt, một số đối tượng có nguy cơ cao nên chủ động tiêm vaccine phòng dại trước:
Sau khi bị chó mèo cắn cần tiến hành điều trị dự phòng sớm nhất có thể. Bao gồm vệ sinh vết cắn, tiêm vacxin và huyết thanh theo chỉ định.
Bác sĩ sẽ dựa vào tình trạng động vật cắn, hoàn cảnh bị cắn, trạng thái vết thương người bị cắn và tình hình bệnh dại trong vùng để đưa ra chỉ định dùng vắc xin và huyết thanh kháng dại trong điều trị dự phòng bệnh dại.
Xem thêm: Những dấu hiệu bệnh dại và cách xử lý, điều trị kịp thời
TS.BS Nguyễn Thị Thanh Hương: Tùy thuộc con vật đó đã được tiêm phòng dại cách đó bao lâu để các bác sĩ có thể ra quyết định tiêm hay không tiêm chủng cho người bị cắn. Theo hướng dẫn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Bộ Y tế, khi bị con vật (bao gồm cả động vật được tiêm phòng và chưa được tiêm phòng), người bị nạn cần phải được tiêm phòng vaccine phòng dại ngay và vừa tiêm vừa theo dõi con vật đó (nếu có thể). Nếu trong 10 ngày, con vật vẫn sống khỏe mạnh, bình thường thì người bị nạn có thể dừng tiêm chủng các mũi tiếp theo (phác đồ tiêm chủng đầy đủ là 5 mũi trong vòng 1 tháng kể từ mũi tiêm chủng đầu tiên).
Trên thực tế, việc bị con vật đã được tiêm phòng dại hàng năm cắn sẽ yên tâm hơn rất nhiều so với khi nó chưa được tiêm. Đối với các nước phát triển, tỷ lệ tiêm vaccine phòng dại ở động vật rất cao, lớn hơn 70%. Thậm chí, họ còn sử dụng vaccine phòng dại cho động vật hoang dã nên bệnh dại sẽ được kiểm soát tối đa.
Trong khi đó, tại Việt Nam, tỉ lệ tiêm vaccine phòng dại cho chó mèo còn thấp (20-30% tổng đàn) nên khả năng chúng mang mầm bệnh dại cao. Vì vậy, khi bị chó mèo cắn, tốt nhất bạn phải đến ngay cơ sở y tế để được bác sĩ khám và tư vấn. Việc bạn đã từng được tiêm vaccine phòng dại trước đó hay chưa thì việc xử lý và phác đồ tiêm sẽ khác nhau.
Bên cạnh đó, đối với các gia đình đang nuôi chó mèo, nên đưa con vật đi tiêm phòng dại. Bởi việc tiêm phòng dại cho chó mèo sẽ giảm được phần lớn nguy cơ lây truyền cho người, giảm số lượng chó mèo bị dại sẽ giảm được số người bị tai nạn do động vật cắn và tử vong do dại.
Nếu bạn bị cắn, hãy thường xuyên kiểm tra vết thương. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nhiễm trùng như sưng, đỏ, và đau, hãy thăm bác sĩ ngay lập tức.
Khi bị chó mèo cắn được coi là một trường hợp điều trị dự phòng bệnh dại khẩn cấp. Nạn nhân cần được rửa ngay vết thương bằng nước và xà phòng (hoặc các chất như dầu gội – sữa tắm), bôi các chất sát khuẩn như cồn – cồn iot và đến ngay các điểm tiêm chủng gần nhất để được các bác sỹ tư vấn tiêm vaccine phòng dại và huyết thanh kháng dại.
Sau khi bị chó mèo cắn, cần nhanh chóng sơ cứu vết thương và đến cơ sở y tế để được khám và tư vấn sử dụng vaccine phòng dại.
Thời điểm tốt nhất là trong vòng 6 giờ đầu tiên sau khi bị chó mèo cắn. Tuy nhiên, nếu bạn không biết thông tin bị chó cắn phải tiêm vaccine dại dẫn đến việc bị trễ, thì nên đi tiêm ngay khi nhận thức được mức độ nguy hiểm của bệnh dại, TS.BS Nguyễn Thị Thanh Hương nhấn mạnh.
Ngoài ra, khi bị cắn, tuyệt đối không dùng các chất kích thích đắp vào vết thương như ớt bột, nước ép, nhựa cây, axit hoặc kiềm. Không băng bó, đắp thuốc kín vết thương.
Bệnh dại là loại virus khiến 100% người mắc tử vong.